Chiều 27.3, Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách lần thứ 5 Quốc hội khóa XV tiếp tục họp cho ý kiến về luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi. Luật dự kiến sẽ được trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 vào tháng 5 tới.
Vấn đề rút bảo hiểm xã hội một lần vẫn là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm. Dự thảo luật trình ra hội nghị thiết kế 2 phương án người lao động được rút bảo hiểm xã hội một lần.
Đại biểu Lý Tiết Hạnh
GIA HÂN
Theo đó, phương án 1 quy định, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước ngày luật này có hiệu lực thi hành, sau 12 tháng không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm.
Còn người lao động tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày luật có hiệu lực trở đi không được rút bảo hiểm xã hội một lần.
Phương án thứ 2 là, sau 12 tháng không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm mà người lao động có yêu cầu thì được giải quyết một phần nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn lại được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia và hưởng các chế độ của bảo hiểm xã hội.
Bày tỏ quan điểm đồng ý với phương án 2, nhưng đại biểu Nguyễn Đại Thắng (đoàn Hưng Yên) đề nghị nghiên cứu bỏ điều kiện “sau 12 tháng” và thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm xuống còn 15 năm.
Theo ông Thắng, việc đưa ra thời hạn 12 tháng gây khó khăn cho người lao động khi cần tiền trang trải nhu cầu cấp bách trước mắt và khó khăn cho cơ quan bảo hiểm xã hội trong việc quản lý, kiểm soát. “Giảm thời gian chưa đủ 20 năm xuống còn chưa đủ 15 năm sẽ phù hợp với điều kiện hưởng lương hưu mới”, đại biểu Thắng nêu quan điểm.
Ngược lại, đại biểu Lý Tiết Hạnh (Bình Định) lại bày tỏ tán thành với phương án 1, song đề nghị bổ sung thêm cơ chế hỗ trợ người lao động.
“Tôi đề nghị cần có quy trình đánh giá thêm việc rút bảo hiểm xã hội một lần đã thực sự đáp ứng nhu cầu tài chính trước mắt của người lao động hay chưa. Tôi mong muốn để người lao động có thêm cơ hội cân nhắc có nên rút bảo hiểm xã hội một lần hay không. Nếu trong trường hợp bất khả kháng thì Nhà nước phải tính toán phương án hỗ trợ người lao động như chính sách về tín dụng”, bà Hạnh đề xuất.
Tránh vừa thông qua luật đã phải sửa ngay
Nhận định vấn đề rút bảo hiểm xã hội một lần là “khó và phức tạp”, đại biểu Trần Thị Hoa Ry (đoàn Bạc Liêu), Phó chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội, không đồng tình với phương án 1, vì tạo “lát cắt” giữa người tham gia trước và sau khi luật có hiệu lực, trong cùng một điều khoản.
Đại biểu Trần Thị Hoa Ry
GIA HÂN
“Hiện có khoảng 17 triệu người, tức khoảng 38% lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội dưới 20 năm. Chúng ta không có gì đảm bảo rằng đối tượng này sẽ không tiếp tục rút bảo hiểm xã hội một lần. Còn người bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội từ sau ngày 1.7.2025 lại không được rút một lần”, bà Hoa Ry phát biểu.
Nhắc lại quan điểm của Nghị quyết 28 của T.Ư năm 2018 là quy định phù hợp để giảm rút bảo hiểm xã hội một lần theo hướng tăng quyền lợi, bảo lưu thời gian tham gia bảo hiểm xã hội để hưởng hưu trí…, bà Hoa Ry thấy phương án 2 “quán triệt sát hơn”.
“Nếu ta không phân tích rõ nguyên nhân rút bảo hiểm xã hội một lần thì thể hiện điều khoản chính sách chưa đáp ứng được mong muốn và tâm tư nguyện vọng chính đáng của người lao động”, theo lời đại biểu.
Phân tích sâu hơn, bà Hoa Ry nói, rút bảo hiểm xã hội một lần nhiều nhất là giai đoạn dịch Covid-19 để giải quyết vấn đề cuộc sống trước mắt. Nếu đây là nguyên nhân chính, nữ đại biểu đoàn Bạc Liêu cho rằng, cần giữ chân người lao động, và cho rút 50%.
Đồng thời, hỗ trợ cho vay thông qua ngân hàng chính sách để giúp họ vừa có điều kiện tham gia bảo hiểm xã hội, vừa giải quyết được khó khăn về kinh tế.
“Đây mới là cơ chế phù hợp hơn, đáp ứng tâm tư nguyện vọng người lao động. Bởi ngoài cơ chế chính sách của chúng ta, còn cần tôn trọng quyền lợi chính đáng của người lao động”, Phó chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội nói.
Bà Hoa Ry cũng cho rằng, đây là dự án luật phức tạp, còn nhiều ý kiến khác nhau và hiện trong phương án tiếp thu giải trình của Chính phủ cũng chưa chọn phương án nào chính thức để đảm bảo cho kịp trình tại kỳ họp tới. Do đó, nữ đại biểu đề nghị cần cân nhắc thời điểm thông qua luật.
“Nếu chất lượng và nội dung chưa đảm bảo thì có khả năng chúng ta nên dời qua kỳ họp sau để có thời gian đánh giá tác động, xem xét cho chặt chẽ hơn”, bà Hoa Ry kiến nghị.
Đại biểu Ma Thị Thúy (đoàn Tuyên Quang) cũng đề nghị cân nhắc thông qua dự án luật bảo hiểm xã hội (sửa đổi) sau khi thực hiện cải cách tiền lương (từ 1.7), tức là nên thông qua tại kỳ họp thứ 8, tháng 10.2024.
Theo bà Thúy, cải cách tiền lương là một chính sách lớn, khó, phức tạp, tác động mạnh đến nhiều lĩnh vực, nhóm hoạt động khác nhau trên toàn xã hội, cần có thời gian triển khai cải cách tiền lương để điều chỉnh, xử lý các vấn đề phát sinh (nếu có) cho phù hợp với thực tiễn.
Khi đó, các chính sách bảo hiểm xã hội được sửa đổi theo cải cách tiền lương sẽ phù hợp hơn. “Cần cân nhắc thời điểm thông qua luật Bảo hiểm xã hội trước hay sau cải cách tiền lương cho phù hợp, khả thi, tránh vừa thông qua luật lại phải rà soát, sửa đổi ngay”, bà Thúy nói.
Nguồn: thanhnien.vn